Istwa montre nou ke Etazini ak Wisi te toujou genyen anpil gwo konfli ki te ka mete mond lan nan gwo pwoblèm. 2 peyi sa yo te fè silans padan yon bon bout tan nan kesyon konfli; men, depi aprè entèvansyon miskle oswa operasyon militè Poutin ap mennen nan peyi Ikrèn, ki te kòmanse 24 fevriye 2022 a, 2 peyi sa yo sanse nan yon gè entèpoze. Se sa Ki fè peyi Etazini ap deplwaye tout mwayen posib pou li febli pisans Wis yo avèk tout kalte sanksyon ekonomik ak politik yo kapab pran kont peyi sa nan òganizasyon tankou OTAN, ONU, inyon ewopeyen, ak nan plizyè lòt òganizasyon entènasyonal.
Bagay ki leve plim sou do dirijan Wis yo, se paske gouvènman Ameriken an antre nan yon demach pou li sezi byen politisyen ak sitwayen enflyan Wis yo ki twouve yo nan lòt peyi. Akoz desizyon sa a, Viatchelav Volodine, prezidan Douma a (chanb bas asanble federal, federasyon Wis la), mande gouvènman Ameriken an pou li reflechi 2 fwa nan demach sa ke li antre a paske, Jan li raple yo, Wisi ka deside mande gouvènman Ameriken an pou li remèt yo yon bagay… [Alaska]. Pa twò lontan pase sa te gen yon lòt manb nan Douma a ki te fè menm menas sa nan diskou li; li te deklare ke peyi Wisi dwe egzije ak peyi Etazini pou li remèt tout byen ke Etazini te pran nan men yo depi sou tan anpi Wis la, pase sou tan sovyetik yo, rive jouk sou nouvo leta modèn jounen jodi a.
Alaska se youn nan 51 Eta ki genyen Etazini yo, li konekte ak peyi Kanada nan pati Lwès la. Nan tan lontan, tèritwa ki rele Alaska a te fè pati anpi Wis la. Alaska trouve l nan yon distans anviwon 5 km ak peyi Wisi nan zòn kote yo pi pre youn ak lòt. Anpi Wisi a te deside vann teritwa sa ak gouvènman Ameriken an nan mwa mas 1867 pou 7,2 milyon dola, kòb sa evalye pou pi piti ak 144,4 milyon dola nan ane 2021 an.
Nan kontèks jewopolitik nou ye kounye a, sitou avèk sanksyon ekonomik loksidan mete sou do Wisi deske li anvayi Ikrèn yo, tansyon diplomatik ant 2 peyi sa yo kòmanse ap antre nan konfwontasyon dirèk. Gouvènè Eta Alaska a, Mike Dunleavy, fè repons sa ak chèf Douma a, “Bon chans ak swè sa.”
Jedi ki te 7 Jiyè a, prezidan Poutin te voye yon mesaj piman bouk bay peyi oksidan yo, misye di si yo kapab se pou yo vin atake peyi Wisi sou tèren batay la, nan peyi Ikrèn. Li kontinye pou l di, ‘nou (pèp Wisi a) tande ke yo vle bat nou sou tèren batay la, enben se pou yo eseye!’ Daprè prezidan Poutin, se chofe lame Wisi a ap chofe nan peyi Ikrèn, jiskaprezan yo poko menm monte tèren an.
Tansyon jewopolitik ak konfli entènasyonal k ap dewoule nan mond lan aktyèlman la, fè ke nou dwe atann ak anpil sipriz bò kote peyi oksidan yo oubyen peyi Wisi, ki li menm gentan sou tèren an nan peyi Ikrèn. Kounye a, kesyon pou n poze tèt nou, si depi 24 fevriye moun ap tonbe nan 2 kan yo epi se chofe pou Wisi ap chofe, kisa ki pral pase menm lè li dedouble kapasite l nan gè sa? Ak kisa poun atann nou? Ki konsekans global sa ap genyen sou mache entènasyonal la? Ki atitid yon moun dwe pran nan moman yo la pou l ka siviv? Se tout yon pakèt kesyon nou dwe kòmanse poze tèt nou sizanka mond lan ta antre nan yon konfli lagè. Youn nan bagay ki klè pou nou wè, mond lan boulvèse anpil e li ap kontinye konsa padan yon bon bout tan ankò.
